Handleiding

Hoe werkt de Erfgoedbank Waasland?

De Erfgoedcel Waasland beheert zelf geen eigen collectie, maar biedt via de Erfgoedbank Waasland de mogelijkheid aan partners om hun collecties publiek te ontsluiten. Concreet betekent dit dat elke partner zelf beslist welk materiaal hij digitaliseert en zelf dit materiaal beschrijft in het collectiebeheersysteem van de Erfgoedbank. Dit materiaal kan dan online komen.

Wat komt online?

Op de Erfgoedbank vind je in de eerste plaats materiaal waarvan de partners vinden dat het belangrijk is om dit meer toegankelijk te maken. Dat kan om allerlei redenen: omwille van het onderwerp of de ouderdom, omdat het een beeld geeft van de eigen collectie, omdat het materiaal beter te doorzoeken zou zijn... De kerngedachte is steeds de volgende: erfgoed is van en voor iedereen, dus als we het beter toegankelijk kunnen maken dan proberen we dat. Elke partner beslist zelf hoe ver zij daarin kan of wil gaan: het materiaal online plaatsen vraagt immers behoorlijk wat werk, alleen al wat het sorteren van de tien- of honderdduizenden documenten in de collectie betreft. Wat je hier ziet, zal dus altijd slechts het topje zijn van de ijsberg aan erfgoed dat zich bevindt in de collecties van heemkundige kringen, archieven, privépersonen... die aan de Erfgoedbank meewerken. Neem zeker contact op met de partner in kwestie als je nog meer informatie zoekt over een specifiek onderwerp of over de collectie!

Wat komt niet online?

Materiaal waarvan geweten is dat hier nog rechten op rusten, zoals gepubliceerde boeken of foto's van gekende fotografen, komen doorgaans niet online. Dit materiaal mag immers niet zondermeer publiek gemaakt worden. Ook materiaal dat erg gelijkaardig is (100 foto's van dezelfde kermis, stapels huishoudelijke rekeningen) zal je minder snel terugvinden. Dit materiaal kan natuurlijk een belangrijke erfgoedwaarde hebben, maar voor de website kiezen we er voor om eerst de focus te leggen bij het prikkelen en het bieden van een divers aanbod. Voor diepgaand onderzoek verwijzen we je graag door naar de collectiehouders.

Hergebruik

Het materiaal dat op de Erfgoedbank staat, is te gebruiken voor persoonlijke doeleinden. De gebruiksrechten van al het beschikbare materiaal berusten bij de aangegeven collectiehouder of bij externe rechtenhouder(s). Voor elk gebruik buiten de persoonlijke kring, waaronder publieke presentatie, publicatie, gebruik op andere website of gebruik voor commerciële doeleinden, dient daarom steeds toestemming gevraagd worden aan de collectiehouder. De rechtenhouder beslist vrij of en onder welke voorwaarden deze toestemming wordt verleend. Bij elk publiek hergebruik van materiaal afkomstig van deze website dient www.waaserfgoed.be én de collectiehouder duidelijk te worden vermeld.

Een hoge resolutie versie aanvragen van een object op de Erfgoedbank kan door onderaan de objectpagina door te klikken op 'hoge resolutie versie bestellen'. Na het invullen van je naam, e-mail en de reden van je aanvraag en het beantwoorden van de beveiligingsvraag zal de Erfgoedcel Waasland je aanvraag verder afhandelen.  

Rechtenstatus van Het vrije Waasland

Erfgoedcel Waasland wil Het vrije Waasland - belangrijke, historische bronnenmateriaal voor het Waasland - conserveren, ontsluiten en verspreiden door middel van digitalisering. Hiervoor werkte de Erfgoedcel Waasland samen met de collectiebehouders Bibliotheca Wasiana, K.O.K.W. en Stadsarchief Sint-Niklaas. In de verschillende jaargangen van Het vrije Waasland zijn een groot deel van de artikels, foto’s en  illustraties enkel met een voornaam, initialen of helemaal niet ondertekend. In België zijn anonieme werken auteursrechtelijk beschermd tot 70 jaar na publicatie. In sommige gevallen is er individueel auteursrecht van toepassing. Individuele schrijvers, fotografen en illustratoren of hun erfgenamen kunnen tot 70 jaar na het overlijden van de auteur rechten doen gelden. Erfgoedcel Waasland, Bibliotheca Wasiana, K.O.K.W. en Stadsarchief Sint-Niklaas kunnen daarom niet garanderen dat de gedigitaliseerde jaargangen van Het vrije Waasland daadwerkelijk vrij zijn van auteursrechten. Voor zover personen auteursrechtelijke aanspraken menen te hebben op de gedigitaliseerde artikels, foto’s en  illustraties uit Het vrije Waasland, kunnen zij contact opnemen met de Erfgoedcel Waasland via erfgoedcel@interwaas.be.

Hergebruik van Het vrije Waasland

De gedigitaliseerde jaargangen van Het vrije Waasland die op de Erfgoedbank staan, zijn  te gebruiken voor persoonlijke doeleinden. De gebruiksrechten van de beschikbare jaargangen berusten bij de aangegeven collectiehouder. Voor elk gebruik buiten de persoonlijke kring, waaronder publieke presentatie, publicatie, gebruik op andere website of gebruik voor commerciële doeleinden, dient steeds toestemming gevraagd worden aan de collectiehouder. De collectiehouder beslist vrij of en onder welke voorwaarden deze toestemming wordt verleend. Zelfs als de collectiehouder toestemming verleent om het materiaal te gebruiken dient de gebruiker de gereproduceerde artikels, foto’s en  illustraties zelf alsnog na te gaan of er geen auteursrechten op het bewuste materiaal rusten. Ook wordt de gebruiker verzocht om bij het distribueren de zogenaamde derde partijen te wijzen op de onduidelijke rechtenstatus van het materiaal.

De gebruiker van de gereproduceerde artikels, foto’s en illustraties uit Het vrije Waasland is steeds als enige verantwoordelijk voor het gebruik dat hij maakt van het materiaal en zal Erfgoedcel Waasland en de betrokken collectiehouders Bibliotheca Wasiana, K.O.K.W. en Stadsarchief Sint-Niklaas vrijwaren van alle aanspraken van derden gebaseerd op dat gebruik. Bij elk publiek hergebruik van de gedigitaliseerde jaargangen van Het Vrije Waasland dient www.waaserfgoed.be én de collectiehouder duidelijk te worden vermeld.

Zoektips

De Erfgoedbank Waasland doorzoekt automatisch alle beschikbare informatie van de objectfiches: collectie, titels, beschrijvingen, plaats- en persoonsnamen, trefwoorden, datum, vervaardigers... Daarbij worden ook in beperkte mate gelijkaardige woorden, delen van woorden, meervouden e.d. mee opgezocht. De kans is dus groot dat je zoekactie meer resultaten oplevert dan je gedacht had of dat hier schijnbaar onbelangrijke resultaten bijzitten. Om je zoekopdracht te verfijnen kan je daarom soms beter meerdere zoektermen ingeven. 

De tekst van kranten doorzoeken kan enkel door de betreffende krant te openen en je zoekterm in het zoekveld in te geven. 

Vind je niet wat je zoekt?

Levert je zoekresultaat niet het gewenste resultaat op, dan kan je proberen om een spellingsvariant van je zoekterm(en) in te geven. Ook is het mogelijk dat de beschrijving van het erfgoed verwijst naar een oude spelling of dat je gezocht hebt op een straatnaam die niet langer bestaat. Zeker bij het doorzoeken van de kranten en pre-20ste eeuwse documenten is het belangrijk om op deze oude spelling te letten: 'sch' in plaats van 's', verdubbeling van klinkers of medeklinkers, gebruik van dialect, 'ae' in plaats van 'aa'...

Voor persoons- en plaatsnamen is het ook nuttig om meerdere schrijfwijzen te testen (bijvoorbeeld Ooghe, D'Ooghe, D'Hooghe, DHooghe). Doorheen de tijd durft de schrijfwijze hiervan te evolueren. Ook treden in archiefdocumenten soms meerdere schrijfwijzen op van dezelfde persoonsnaam.

Zoek je materiaal van een bepaalde datum, probeer dan eventueel je zoektocht uit te breiden naar een ruimere tijdsperiode. Het is immers altijd mogelijk dat degene die het erfgoed beschreef een minder fijne datering heeft toegekend dan jij in je zoekopdracht gebruikte.

Ten slotte is het mogelijk dat het erfgoed wel aanwezig is, maar niet beschreven werd op een manier die toelaat het terug te vinden met jouw zoektermen. In dat geval kan je enkel nog ruimere termen of trefwoorden ingeven en de resultaten doorbladeren.